Θέμα 1 Τι είναι το βιολογικό και το κοινωνικό φύλο;

Οι άνθρωποι συνήθως συγχέουν τους όρους κοινωνικό φύλο (ή βιολογικό φύλο) και φύλο, καθώς τείνουν να χρησιμοποιούν τον έναν αντί για τον άλλο. Ωστόσο, αν και στενά συνδεδεμένοι, αυτοί οι δύο όροι είναι διαφορετικοί και περιγράφουν διαφορετικές έννοιες.

Κατ’ αρχήν, το κοινωνικό φύλο καθορίζεται από την κοινωνία και κατ’ επέκταση από τους κοινωνικά δομημένους κανόνες.

Το Βιολογικό Φύλο μπορεί να οριστεί ως οι βιολογικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών και τα ανόμοια φυσικά χαρακτηριστικά που καθορίζουν τον άνθρωπο ως άνδρα και γυναίκα.

Αντίθετα, σύμφωνα με τη FAO, το (κοινωνικό) φύλο δεν καθορίζεται βιολογικά, αλλά δομείται και μετασχηματίζεται από τα κοινωνικά περιβάλλοντα στα οποία αλληλεπιδρούν οι άνθρωποι. Είναι πολιτισμικά διαμορφωμένο και ορίζει καθιερωμένες συμπεριφορές των διαφορετικών φύλων, τόσο αντιληπτικές όσο και υλικές, και επηρεάζει τις συνολικές ενέργειες και συμπεριφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών.

Ως εκ τούτου, το βιολογικό φύλο δεν είναι ισοδύναμο με το κοινωνικό φύλο per se, και το κοινωνικό φύλο δεν αναφέρεται απαραίτητα στο βιολογικό φύλο.

  • Το «βιολογικό φύλο» αναφέρεται στα βιολογικά και φυσιολογικά χαρακτηριστικά που καθορίζουν τους άνδρες και τις γυναίκες.
  • Το «κοινωνικό φύλο» αναφέρεται στους κοινωνικά δομημένους ρόλους, συμπεριφορές, δραστηριότητες και χαρακτηριστικά που μια δεδομένη κοινωνία θεωρεί κατάλληλα για άνδρες και γυναίκες.

Ως εκ τούτου, το κοινωνικό φύλο (βιολογικό φύλο) συνεπάγεται τα φυσικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων που είναι εύκολα οριοθετήσιμα, και το (κοινωνικό) φύλο αποτελεί μια ευρύτερη έννοια που συνεπάγεται μια σειρά από δυναμικά χαρακτηριστικά, τα οποία είναι τα παρακάτω: 

  • οι άνθρωποι από την πρώιμη παιδική τους ηλικία μαθαίνουν πώς να συμπεριφέρονται με βάση τα κοινωνικά στερεότυπα, τα οποία αλλάζουν με την πάροδο των ετών.

  • οι συμπεριφορές των κοινωνικών φύλων δεν είναι σταθερές και αλλάζουν καθώς οι κοινωνίες εξελίσσονται.
  • οι ρόλοι και οι συμπεριφορές των κοινωνικών φύλων γίνονται διαφορετικά αντιληπτές για κάθε βιολογικό φύλο σε διαφορετικούς πολιτισμούς.
  • οι ρόλοι των κοινωνικών φύλων μπορεί επίσης να διαφέρουν εντός της ίδιας κουλτούρας ως συνέπεια μιας σειράς διαφορετικών παραγόντων όπως οι κοινωνικές, οικονομικές, θρησκευτικές και πολιτικές ιδιαιτερότητες.