Θέμα 3 Προκαταλήψεις φύλου στο σχολείο και στο κοινωνικό περιβάλλον (σύνδεση με τις επαγγελματικές επιλογές των μαθητών/τριών)
Διαμόρφωση ρόλων φύλου
Οι ρόλοι των φύλων είναι οι διαφορετικές προσδοκίες που έχουν τα άτομα, οι ομάδες και οι κοινωνίες από τα άτομα με βάση το φύλο τους και με βάση τις αξίες και τις πεποιθήσεις της κάθε κοινωνίας για το φύλο.
Τα παιδιά συνειδητοποιούν το φύλο τους περίπου στην ηλικία των πέντε έως έξι ετών.
Μέχρι να φτάσουν στην ηλικία των 7 ή 8 ετών έχουν μια καλά εδραιωμένη αίσθηση ταυτότητας φύλου.
Έτσι, το σχολείο φαίνεται να είναι το ιδανικό μέρος όπου ένα παιδί μπορεί να επιβεβαιώσει την ταυτότητά του.
Ο ρόλος του σχολείου
Το σχολείο επηρεάζει την κοινωνικοποίηση του φύλου των παιδιών.
Στο σχολείο εκτός από τα προγράμματα σπουδών, οι μαθητές/τριες μαθαίνουν επίσης ότι τα στελέχη είναι κατά βάση άνδρες και ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να κατέχουν χαμηλότερες θέσεις.
Γενικά, οι δάσκαλοι αντιμετωπίζουν διαφορετικά τα κορίτσια και τα αγόρια. Περιμένουν από τα κορίτσια να είναι πιο ευγενικά και αφοσιωμένα στις σπουδές τους, ενώ από τα αγόρια αναμένεται να είναι λιγότερο αφοσιωμένα και να επιδίδονται στον αθλητισμό.
Φαίνεται ότι τα σχολεία διατηρούν την παραδοσιακότητα των φύλων, η οποία εμποδίζει την ανάπτυξη τόσο της αρσενικής όσο και της θηλυκής πλευράς και στα δύο φύλα.
Οι προκαταλήψεις για το φύλο διδάσκονται επίσης σιωπηρά μέσω των πόρων που επιλέγονται για χρήση στην τάξη ή μέσω της σεξιστικής γλώσσας. Η απεικόνιση ανδρών και γυναικών στα σχολικά βιβλία έχει ισχυρό αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο τα παιδιά βλέπουν τους ανδρικούς και γυναικείους ρόλους στην κοινωνία.
Ως αποτέλεσμα, η συμμόρφωση των εκπαιδευτικών με τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων μπορεί να επηρεάσει τη μελλοντική σταδιοδρομία των μαθητών/τριών.
Πηγή: https://journals.plos.org/plosone/article/figure?id=10.1371/journal.pone.0165037.g003
Τα στερεότυπα του φύλου στο σχολείο επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την επιλογή των ανθρώπων για τη δουλειά που κάνουν και για τον τρόπο που μπορούν να τη συνδυάσουν με την ιδιωτική τους ζωή.
Βρίσκονται στη ρίζα του επαγγελματικού, κλαδικού, χρονικού και ιεραρχικού διαχωρισμού μεταξύ γυναικών και ανδρών. Τα στερεότυπα φύλου που σχετίζονται με τον καταμερισμό των ευθυνών φροντίδας συνήθως αποδεικνύονται επιζήμια για τις γυναίκες και την επαγγελματική τους πορεία.
Οι γυναίκες επιλέγουν τη μερική απασχόληση πιο συχνά, με συνέπειες για το δια βίου εισόδημά τους, συμπεριλαμβανομένης της σύνταξης, και με αντίκτυπο στις δυνατότητες σταδιοδρομίας τους. Ομοίως, τα στερεοτυπικά πρότυπα αρρενωπότητας εμποδίζουν τους άνδρες να συμμετέχουν πλήρως στη γονεϊκότητα και στην παροχή φροντίδας, ενώ οι άνδρες με πιο ισότιμες συμπεριφορές ρόλων ως προς το φύλο αφιερώνουν περισσότερο χρόνο βοηθώντας στην οικιακή εργασία.
Ο παραδοσιακός χαρακτήρας των πεποιθήσεων για το ρόλο του φύλου θα μπορούσε να εξηγήσει τις διαφορές στα ποσοστά εκπαιδευτικής επίδοσης και στις επαγγελματικές επιλογές που σχετίζονται με το STEM.
Φαίνεται ότι σημειώνεται ολοκλήρωση ανώτερης εκπαίδευσης και συμμετοχή σε σταδιοδρομίες που σχετίζονται με το STEM, από γυναίκες που έχουν ασθενέστερη αντίληψη των παραδοσιακών ρόλων των φύλων. Οι φοιτήτριες STEM ξεπερνούν τους άντρες φοιτητές σε τομείς όπως η βιολογία, η ιατρική και η χημεία, αλλά εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σε τομείς όπου κυριαρχούν οι άνδρες, όπως η μηχανική, η επιστήμη των υπολογιστών και η φυσική επιστήμη.
Επιπλέον, οι άντρες με ισχυρότερη υποστήριξη αυτών των παραδοσιακών ρόλων φύλου φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή στα παρακάτω επαγγέλματα (π.χ. Επαγγελματίες, Διευθυντές, Στελέχη και Τεχνικοί) παρά σε επαγγέλματα που σχετίζονται με το STEM.