Θέμα 5 Ρήξεις και προοπτικές: Τέταρτο κύμα?
Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν ο φεμινισμός του 21ου αιώνα μπορεί να περιγραφεί με έναν συνεκτικό ορισμό. Σύμφωνα με τον Cameron (2020), το φεμινιστικό κίνημα δεν ήταν ποτέ ενοποιημένο ως προς τις ιδέες ή τους πολιτικούς του στόχους, και το ίδιο ισχύει τώρα. Ωστόσο, αυτό που είναι διαφορετικό σήμερα είναι ότι του επιβάλλεται μια μορφή συνοχής από εξωτερικούς παράγοντες, καθώς για πολιτικούς λόγους η κατάσταση των γυναικών γίνεται δυσκολότερη.
Πράγματι, η κατάσταση των γυναικών φαίνεται να έχει επιδεινωθεί ακόμη και στις δυτικές κοινωνίες από την οικονομική κρίση του 2008. Τα προγράμματα λιτότητας που εφαρμόστηκαν από πολλές κυβερνήσεις και μια νέα μορφή δεξιού αυταρχισμού έπαιξαν καθοριστικό ρόλο σε αυτό. Έτσι, σε πολλές χώρες έχουν παρατηρηθεί πισωγυρίσματα, όπως το γεγονός ότι η Τουρκία αποφάσισε να αποχωρήσει από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης.
Επιπλέον, βασικό χαρακτηριστικό αυτής της περιόδου είναι το ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ταυτότητα φύλου και τη διαφορετικότητά της, γεγονός που οδηγεί σε αμφισβήτηση του παραδοσιακού ρόλου του φεμινιστικού κινήματος ως γυναικείου κινήματος. Οι νεαρές φεμινίστριες βλέπουν το φεμινιστικό κίνημα όχι ως ένα κίνημα που επιδιώκει να τερματίσει την καταπίεση των γυναικών, αλλά ως ένα κίνημα που επιδιώκει να απελευθερώσει όλους τους ανθρώπους από το διπολικό σύστημα των φύλων που παράγει τις κατηγορίες «γυναίκα» και «άνδρας». Σε αυτό το πλαίσιο, κάθε υποκείμενο είναι ελεύθερο να ορίσει το κοινωνικό του φύλο όπως θέλει. Σύμφωνα με αυτή την αντίληψη, το φύλο θα αναφέρεται σε «ένα σύνολο συμπεριφορών που εκφράζει την προσωπικότητα ενός ατόμου ή κάτι τέτοιο» (Cameron, σελ.182).
Ένα σημαντικό ζήτημα που απασχολεί το φεμινιστικό κίνημα σήμερα είναι η σύνδεση του φεμινισμού «ως ταυτότητα» με τη μόδα, την εμπορευματοποίηση και τον καταναλωτισμό, αλλά και η εικόνα της σύγχρονης γυναίκας ως δυναμικής γυναίκας που δίνει ιδιαίτερη σημασία στην εμφάνισή της (Cameron, 2020), σσ. 187-188).
Συζητώντας αυτό το θέμα, η Cameron (2020) τονίζει ότι είναι σημαντικό να πιστεύουμε πάντα ότι οι γυναίκες λαμβάνουν αποφάσεις για την εμφάνισή τους, επηρεαζόμενες από το πλαίσιο της κοινωνικοποίησής τους, αλλά έχουν επίσης επίγνωση των πρακτικών τους ως μια προσπάθεια συμμόρφωσης ή μη με τα επικρατούντα πρότυπα ομορφιάς.
Παρά το γεγονός ότι υπήρχαν και εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές και συχνές συγκρούσεις μέσα στο φεμινιστικό κίνημα, το οποίο σήμερα αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις, η Cameron (2020, σελ. 190) υιοθετεί την άποψη πολλών απλών γυναικών που δραστηριοποιούνται στο φεμινιστικό κίνημα:
«Ο φεμινισμός προκαλεί αισιοδοξία. Σου δίνει την ευκαιρία να δημιουργήσεις αλλαγή» και όπως επισημαίνει, αν και ο φεμινισμός θα συνεχίσει να συναντά αντίσταση σε ορισμένους κύκλους, η ριζοσπαστική αντίληψη ότι οι γυναίκες είναι άνθρωποι «έχει παραμείνει: δεν θα μας αφήσει ποτέ».
Σας προτείνουμε να παρακολουθήσετε την ψηφιακή συζήτηση “8 Women Discuss: Patriarchy, Sexism, and Gender-Based. Violence in Greek-Society” Στο κανάλι Onassis στο YouΤube.
